มันจำเป็นต้องยากเบอร์ไหนครับ เพื่อให้คนสองคนที่รักกันเข้าใจกัน?

ผมดู Guardians Of The Galaxy 2 มาได้พักใหญ่แล้วครับแต่เพิ่งจะมีโอกาสได้พูดถึงวันนี้ ในเรื่องมีพูดถึงปมชีวิตให้สังเกตได้ชัดมากๆ ฉากจบและเพลงประกอบทำได้ซาบซึ้งและชวนให้สะเทือนใจกับทั้งเนื้อเรื่องของหนังและเนื้อเรื่องของเพลง ความคิดต่างของพ่อและลูกในหนังช่างเข้ากันได้กับความคิดต่างของพ่อกับลูกในเพลงซึ่งถือว่าเลือกเพลงประกอบได้ดีมากครับ เนื้อเพลงประกอบฯนั้นเป็นฉากสนทนาสั้นๆของพ่อกับลูกที่ดราม่าพอสมควร น่าแปลกใจรึเปล่าครับที่ไม่ว่าพ่อจะห่วงและปรารถนาดีกับลูกขนาดไหน มันก็ไม่ได้หมายความว่าลูกจะยอมรับของดีสิ่งที่ดีแนวความคิดหรือความปรารถนาดีเหล่านั้น หรือแม้แต่ลูกจะรักและรับรู้ถึงความปรารถนาดีของพ่อมากขนาดไหนแต่ก็ไม่ได้หมายความว่าแต่ละคนจะยอมละทิ้ง "สิ่งที่ตัวเองต้องการ" ออกไป คนเราทุกคนอยู่ในศูนย์กลางของความคาดหวังที่สร้างมาจากคนในชีวิตหลายๆคนรอบตัว แม้ว่าความคาดหวังนั้นจะอยู่ในระดับใดก็ตามเมื่อสะสมหนักเข้าๆมันก็ทำให้รู้สึกกดดันมากขึ้นเป็นธรรมดา เมื่อเราเป็นคนที่อยู่ในจุดศูนย์กลางตรงนั้น เราทำอย่างไรครับ? เพลงนี้กลายเป็นเพลงที่ผมชอบอีกเพลงเลยครับ ฟังง่ายแถมคอร์ดก็ง่ายมากๆ เล่นได้ง่ายๆเลย ดังนั้นขออนุญาตแปลถ่ายทอดเนื้อหาเพลงตามความรู้สึกครับ


Father and Son - Cat Stevens - พ่อกับลูกชาย
Source: 05vs1 Youtube Channel

 

อรรถาธิบาย

เพลงนี้เป็นฉากสนทนาสั้นๆของพ่อกับลูกชายครับ ลูกทนไม่ไหวที่พ่อไม่เข้าใจและไม่สนใจจะฟังเหตุผลคำอธิบายดังนั้นตัดสินใจว่าจากไป ในขณะที่พ่อก็ไม่เข้าใจว่าทำไมลูกถึงต้องไป สิ่งที่พ่อสอนพ่อบอกมันก็เป็นเรื่องที่ดีนี่นา ดูชีวิตพ่อสิ มันก็แฮปปี้นี่นา เพลงนี้ผู้ร้องใช้เทคนิคที่แบ่งการสนทนาออกเป็นสำหรับคนสองคนครับ ช่วงที่พ่อพูดจะสังเกตได้ว่าน้ำเสียงจะนุ่มช้าและสุภาพ สไตล์การพูด (ร้อง) สังเกตออกง่ายๆว่าเป็นการสอนการเตือนสติ บางช่วงคล้ายจะขอความเห็นใจด้วยซ้ำ (ช่วงท้ายๆ) ส่วนช่วงการสนทนาของลูกชายนั้นเค้าจะร้องด้วยเสียงสูงและใส่พลังเข้ามาเพิ่มอีกหน่อยซึ่งเราจะสังเกตได้ว่ามันเป็นการระบายอารมณ์ที่อัดอั้นตันใจครับ ที่จัดว่าเด็ดก็คือช่วงท้ายๆเพลงที่มีคอรัสมาช่วยร้องนั้นทำให้ได้อารมณ์พ่อกับลูกเถียงกันจนการแปลต้องแยกบรรทัดไว้เพื่อความชัดเจนและเมื่ออ่านแยกกันแล้วก็สามารถดราม่าได้อีกครับ :)

• It's not time to make a change ยัง มันยังไม่ใช่เวลาที่จะมาเปลี่ยนแปลงอะไรตอนนี้ เย็นไว้ก่อน ใจเย็นก่อน (just relax, take it easy) ตรงนี้แสดงให้เห็นว่าสถานการณ์กำลังดำเนินอยู่ตรงหน้าครับ You're still young, that's your fault เจ้ายังเด็ก ใน perception นี้หมายถึงเจ้าจะเปลี่ยนแปลงอะไร (change) ได้ซักแค่ไหนกันจากสิ่งที่เจ้าได้เห็นมาอย่างจำกัดด้วยอายุของเจ้า นั่นก็คือยังอ่อนประสบการณ์นั่นเอง เพราะยังมีสิ่งที่เจ้าต้องเรียนรู้อีกมาก (there's so much you have to know) นั่นแหล่ะที่เจ้าผิด
   
• You're still young, That's your fault (เจ้ายังเด็ก นั่นแหล่ะที่เจ้าผิด) เป็นสิ่งที่ไม่น่าจะพูดออกมาครับ ซึ่งถ้าเราถูกพูดใส่แบบนี้เราเองก็คงจะโกรธเช่นกัน เฮ้ แค่ยังเด็กเนี่ยะนะที่ผิด? เป็นเด็กแล้วงัย? ไม่มีหัวใจไม่มีความรู้สึกรึยังไง? ความรู้สึกโกรธตรงนี้จะไปลบเหตุผลต่างๆที่พ่อยกมาให้เห็นจนเกือบหมดครับ
   
• Find a girl, settle down, if you want you can marry - วลีสั้นๆตรงนี้ทำให้เรามองเห็นถึง perception และ culture คือการมองโลกและสภาพวัฒนธรรมโดยรวมของยุคสมัยนั้นได้ชัดเจนมากครับ เพราะมันเป็นเป้าหมายของการมีชีวิตอยู่ แค่หาใครซักคนลงหลักปักฐานด้วย ถ้าพอใจก็แต่งงานกัน มีครอบครัวอยู่ที่นี่ ผ่านชีวิตอย่างมีความสุข แถมมีตัวอย่างให้ดูอีกด้วย มองพ่อนี่ ถึงจะแก่ แต่ก็มีความสุขนะ (look at me, I am old, but I'm happy)
   
• I was once like you are now พ่ออาบน้ำร้อนมาก่อน ไอ้ความรู้สึกอย่างเจ้าพ่อเองก็เคยเป็น I know it's not easy to be calm when you've found something going on ต้องยาวๆแบบนี้ครับ พ่อรู้ว่ามันไม่ง่ายเลยที่จะสงบกับบางสิ่งบางอย่างที่พบเจอ ถ้าแปลตรงตัวจะมองไม่เห็นเลยว่า ก็แค่บางเรื่องที่ได้พบเจอ (something going on that you've found) ทำไมถึง not easy to be calm ด้วย? ดังนั้นเมื่อพิจารณาตามไปแล้วจะเห็นว่ามีเฉพาะสิ่งที่ได้พบเจอนั้นเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง ขัดกับความรู้สึกหรือความพอใจของเราเท่านั้นแหล่ะครับที่จะทำให้ not easy to be calm ดังนั้นคำว่าขัดใจจึงถูกนำมาใส่ไว้ในคำแปลครับ
   
• But take your time, think a lot ใช้เวลาใคร่ครวญดูให้ดีนะลูก think of everything you've got for you still be here tomorrow but your dream may not ยาวๆแบบนี้ตรงนี้มีสองนัยครับ นัยแรก ถ้าเจ้าอยู่ที่นี่ ต่อให้เป็นวันพรุ่งนี้เจ้าก็ยังจะมีทุกสิ่งแต่ต้องทิ้งความฝัน (ที่จะจากไป) ของเจ้าไป นัยนี้เหมือนเป็นคำสั่งของพ่อให้ลูกต้องเลือกครับ แต่อีกนัยนึงจะหมายถึง ถ้าอยู่ที่นี่ต่อไป ต่อให้เป็นวันพรุ่งนี้เจ้าก็ยังจะมีทุกสิ่ง นั่นคือสิ่งที่สัมผัสได้เลยในความเป็นจริง แต่ความฝันนั้นมันอยู่เพียงในหัวในจินตนาการของเจ้า มันไม่แน่นอนเหมือนกับความเป็นจริง วันนี้มันเป็นแบบนี้แต่วันพรุ่งนี้มันอาจจะกลายเป็นอย่างอื่นไปแล้ว ถ้าเจ้าไป ทุกๆสิ่งที่มีที่นี่ของเจ้าก็จะหายไปหมดและอาจจะรวมไปถึงความฝันอันนั้นของเจ้าด้วย เจ้ายังจะไปอีกหรือ?
   
• คราวนี้ลูกเถียงพ่อครับ how can I try to explain ก็แล้วผมจะอธิบายให้พ่อเข้าใจได้ยังไงล่ะ? ในเมื่อพอจะอธิบายทีไรพ่อก็หันหลังให้ผมทุกที (cause when I do he turns away again) แล้วมันก็เป็นแบบนี้ตลอดเลย (always been the same, same old story) และพ่อก็โหดกับวิธีการสอนแบบที่ไม่เวิร์กกับลูกอีกต่อไปแล้วว่า "ให้เงียบแล้วฟัง" คือห้ามเถียง (order to listen) ถามว่าวิธีการนี้มันผิดมั้ย? มันไม่มีคำตอบตายตัวหรอกครับ เพราะมันเคยไม่ผิดมาแล้วในช่วงเวลาหนึ่ง แต่เมื่อเวลาผ่านไปแล้ววิธีการเดิมมันใช้ไม่ได้แล้ว สิ่งที่เราทำได้ก็คงต้องปรับหาวิธีใหม่มาใช้แทนครับ
   
• พอผ่านช่วงดนตรีโซโลกลางเพลงมาได้ พ่อก็ง้ออีกทีครับ it's not time to make a change แต่คราวนี้พูดในแบบที่อ่อนกว่าเดิม สังเกตได้จากวิธีร้องของสตีเวนเปลี่ยนไปเป็นเอื้อนขึ้นมานิดหน่อย แต่ก็ยังเป็นคำพูดคล้ายๆเดิมจากที่เคยพูดครั้งแรก เพราะจะทำยังไงได้ครับ? ก็เค้ายังคงมีความเข้าใจต่อโลกในแบบเดิมๆอยู่ ก็ชีวิตของเค้าทั้งหมดก็มีเท่านี้ และก็ไม่มีโอกาสได้เรียนรู้มุมมองใหม่ๆที่ลูกพยายามจะอธิบายเพราะไม่ยอมฟัง แต่ลูกก็เถียงแทบจะคำต่อคำเลย (อ่านคำแปลในวงเล็บ) ผมรู้แล้วว่าผมต้องตัดสินใจให้ชีวิตของผมเอง ประมาณว่าผมไม่อาจให้พ่อบงการชีวิตของผมได้อีกต่อไปแล้ว ซึ่งอารมณ์ขนาดนี้ทำให้คำพูดในช่วงหลังของลูกนั้นเปลี่ยนไป ได้ระบายความรู้สึกของตัวเองมากขึ้น ซึ่งบอกว่ามันรู้สึกแย่มาก (all the times that I cried) ที่ตัวเองต้องทนเฉยเมยต่อสิ่งที่ไม่ชอบใจ (harder to ignore it) ซึ่งพ่อก็ง้อแบบแทบจะคำต่อคำเช่นกัน อยู่เถอะลูก อยู่เถอะ อยู่นะลูก ทำไมเจ้าถึงต้องตัดสินใจว่าจะจากไปด้วย? 

Enjoy Thinking krub.