ภาพจิตรกรรมสิบสองภาษาที่วัดพระเชตุพน เขียนขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 มีคำจารึกเป็นโคลงประกอบรูปหล่ออยู่ที่ศาลาราย 16 หลัง เป็นเรื่องเกี่ยวกับชนชาติต่าง ๆ 32 ภาษาด้วยกัน แต่ที่เราเรียกว่า สิบสองภาษานั้นเพราะเป็นคำไทยเดิมที่ใช้เรียก คนต่างชาติ นั่นเอง (จริง ๆ แล้วมีชาติมากกว่านั้น)

ภาพจิตรกรรมเหล่านั้น ปัจจุบันได้ชำรุดทรุดโทรมไปตามกาลเวลา อีกทั้งโคลงประกอบและรูปหล่อก็สูญหายไปเกือบหมด

ภาพนำมาแสดงเป็นภาพที่ค่อนข้างสมบูรณ์จำนวน 12 ภาพด้วยกัน เรามาดูกันเถอะค่ะ

ภาพที่ 1 ชาติรัสเซีย (เมืองปีเตอร์สเบิรก์)





2. ชาติมอญ




3. สยาม
ตอนนั้นยังไม่ได้ชื่อเป็น ไทย เลยนะ ประเทศเราชื่อสยามมาตั้งนานแล้วตั้งแต่สมัยก่อนสุโขทัย อยู่ ๆ เปลี่ยนเป็น ไทย (...)




4. ชาติจาม (จามคือเวียดนามที่อยู่ตอนใต้ของประเทศ และเข้ามาอยู่ในเขมรด้วย เรียกแขกจามก็ได้)




5. ชาติดอดชิ (คงเป็นดัตซ์ น่ะ)




6. ชาติหุ้ยหุย
(ไม่รู้จักงะ..)



7. ชาติพม่า (เพื่อนบ้านเราเอง)
ถ้าคนเคยใช้ยาหม่องจะรู้จักพม่าดี




8. ชาติกะเหรี่ยง
อันนี้มีปัญหา คือว่าขอชี้แจงหน่อยนะ คือ ภาพมาเป็นชาย 2 คนแบกหน้าไม้อ่ะ แต่กลอนที่ผู้พิมพ์เอามาใส่ด้านหลังภาพเป็นชาติมลายู เราว่ามันผิดนะ น่าจะเป็น ชาติกะเหรี่ยงมากกว่า เพราะเราเคยเห็นตามจิตรกรรมฝาผนังเป็นชาวกะเหรี่ยงถือหน้าไม้ ล่าสัตว์ ดูได้ที่ พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ หรือ วัดประตูสาร จ.สุพรรณบุรี(อันนี้เด็ดมาก กะเหรี่ยงจะปีนขึ้นหาพระแม่ธรณี--ตอนมารผจญ)
เราก็เลยจัดการพิมพ์ใหม่ เป็นโคลงชาติกะเหรี่ยง ซะเลย
(ถ้าคิดว่าไม่ถูก ก็Comment มาเลยค่ะ)

ของเดิมเป็นชาติมลายู



ที่ถูกต้อง เป็นชาติกะเหรี่ยง นะคร๊าบ..บ



9. แขกจุเหลี่ย
(อือ..อ ไม่รู้จัก)



10. ชาติเงี๊ยว
(แต่งกายเหมือนงิ้วเลยค่ะ)





11. ญี่ปุ่น (Nippon)
เหมือนงิ้วอีกเช่นกัน





12. ชาติอาฟกัน







สังเกตนะคะ ชาวสยามมองชาติอื่นว่าด้อยกว่าตนเอง ดูอย่าง ชาติอาฟกัน มีคำว่า "โฉดชาติฉวี" และ "เครื่องแต่งร่างร้าย" ด้วย